Betelgeus

Kleur: rood-bruin.

Helderheid: waas.

Schuim: ·wit, schijf, licht wandklevend.

         HS     NS

Z       2       2

Z       1        1

B       1        2

CO2: neutraal tot veel

Alcoholbeleving: 9 % v/v

Body: ·4/5

Mondgevoel: verwarmend.

Meest voorkomende geuren: kruiden (3x), hop (3x).

Opvallende geuren: katjesdrop, melasse.
Meest voorkomende smaken: Alcohol (3x), hop (3x), citrus (3x).
Opvallende smaken: Stout, rookmout, espresso, cacao, dropwater.
Ingebracht door: Luuk Molenaar.
Info over Betelgeus, teksten van de website www.schansbier.nl, www.bierkoning.nl  en www.indewildeman.nl  : Schans Betelgeus is een goed voorbeeld van een versnijbier of wel een mengsel van twee andere bieren. In dit geval Schans Old Ale en Schans Lambiek. De laatste is ontstaan op het terras achter de brouwerij. In een tank van 200 liter hebben we twee jaar lang het restbier van diverse brouwsels verzameld en hebben wij spontane gisten hun werk laten doen. Het resultaat was zeer verrassend. Een deel van dit bier is nu nog te verkrijgen in onze winkel. Een Engelse Old Ale van ruim 8% met Cascade aromahop en een lambiek van Uithoornse bodem. Restbier, blootgesteld aan de Uithoornse lucht, dat vervolgens ruim 2 jaar in weer en wind heeft staan rijpen. Waaraan geen Brettanomyces gist is toegevoegd en ook geen melkzuurbacteriën.

Brouwerij Timmermans heeft ooit Sirius, een versnijbier met geuze, op de markt gebracht. Sirius is een van de helderste sterren aan het firmament en staat niet ver van het sterrenbeeld Orion. Een van de sterren van Orion is Betelgeuze. In de Wildeman en de Bierkoning hebben de handen wederom ineen geslagen. Dit keer gaan we Brett proeven. Brett? Snelle jongens taal voor brettanomyces, of bretta. Maar wat is het? Brettanomyces [breht-tan-uh-MI-sees; BREHT] is een wilde, controversiële, gist. Komt voor in een beperkt aantal soorten bier, en wordt daarbuiten als een infectie gezien. Zorgt voor sterk afwijkende smaken in bier en ook wijn.

Eigenlijk beginnen we al verkeerd. We organiseren geen brettanomycesfestival, maar een brettanomyces, pediococcus en lactobacillicus festival. Foutief wordt deze mengeling van gisten en bacteriën vaak over één kam geschoren, en wij doen er vrolijk aan mee.

Alhoewel er ooit tijden geweest moeten zijn waar elk wat langer bewaard bier er ‘last’ van had, kom je de complexe rijkdom van deze gist en bacteriën vandaag de dag zelden tegen. Welke rijkdom precies? Drink eens een goede oude gueuze, kriek of lambiek, een Orval, of zelfs een Berliner weisse! Een paardans van aardse smaken als komijn of paddenstoel, eik of walnoot, zoete tegenhangers als tropisch fruit of pruimen, maar ook scherpe kanten, melkzuur, witte droge wijn, gember of citroen.
Ik breng het mooi, vaak wordt er namelijk ook gesproken over ‘natte hond’, mest, knoflook en ‘paardendeken’. Minder flamboyante smaakvergelijkingen, maar, vergeet je pilsje even, bij goede kazen kunnen veel mensen zich wél een voorstelling maken van dit soort smaken. Hoe het ook zijn moge, spannende, erg complexe smaken die je niet iedere dag tegen komt. Maar al te vaak komt brett als een ongenode gast de brouwerij binnen, het kunstwerk van de brouwer overnemend, nauwelijks controleerbaar en moeilijk verwijderbaar. Alle brouwsuikers tot de laatste korrel opetend, vreemde smaken, als hierboven vermeld aanmakend. Nee, als de brouwer zijn werk precies en volledig onder controle wil houden heb je hem liever niet op bezoek. Overzees, in Noord-Amerika zie je steeds meer brouwers deze gist juist omarmen, de uitdaging aangaan en zeer geslaagde, én steeds betere brettanomyces bieren brouwen. En wij kijken weleens overzees, en weten dat Nederlandse brouwers dit ook kunnen. Zodoende vonden we 9 brouwers bereid het experiment te wagen. De brouwketels werden hiervoor vorig voorjaar al opgestookt, daarna was het wachten op dit o zo agressieve, maar langzame beestje.

Spannend bier, dat samen met andere (Brettanomyces) bieren staat op 16 en 17 maart jl. tijdens het 1^e Nederlandse Brettanomycesfestival in de Wildenman te proeven was.. Misschien breekt er met deze bieren een nieuw tijdperk aan.